Brandewijn, van bewaarmiddel tot smaakbepaler
Een versterkte wijn begint zijn leven net zoals elke andere wijn: als druif. Het verschil met een gewone wijn is dat er een distillaat met een hoog alcoholgehalte aan toegevoegd wordt. Dit gebeurt om het gistingsproces, waarbij de gist suiker omzet in alcohol, stop te zetten. Hierdoor blijven er restsuikers in de wijn achter, wat een zoeter product oplevert.
Het precieze moment waarop de brandewijn wordt toegevoegd is essentieel. Soms gebeurt dit nog voordat de gisting kan beginnen, zoals bij bepaalde rode porto’s. Dan krijg je een heel zoete en fruitige wijn waarin je de druiven goed proeft. Bij bepaalde witte sherry’s wordt de brandewijn dan weer toegevoegd nadat de wijn volledig uitgegist is. Dit levert een droog en friszuur resultaat op. Meestal voegen de producenten in functie van het gewenste resultaat hun brandewijn ergens tussenin toe.
Een glaasje geschiedenis
Het principe van versterking met alcohol bestaat al sinds de middeleeuwen, maar wordt pas sinds de 17e eeuw commercieel gebruikt in wijnen. In die eeuw floreerde de internationale zeehandel enorm, met Portugal, Spanje en Engeland als enkele van de belangrijkste spilfiguren. Het probleem met zeehandel was echter dat het soms maanden duurde voordat een lading op de bestemming aankwam. Tijdens die lange reis verzuurde de wijn vaak tot azijn. Om dit te voorkomen, voegden handelaars extra alcohol aan hun vaten toe, zodat de wijn langer houdbaar bleef. Door die extra rijping verbeterde de wijn zelfs. Dankzij deze verrassende transformatie werd de echte versterkte wijn geboren. Niet iedereen was meteen weg van deze nieuwe producten, maar na verloop van tijd werden de productiemethoden verfijnd waardoor ze hun plaats op de wijnkaart meer dan verdienen.
Vermouth is het buitenbeentje onder de versterkte wijnen. In essentie is het een versterkte wijn, maar vermout wordt niet enkel op basis van druiven gemaakt. Men brengt Vermouts op smaak met kruiden en daarom catalogiseren we ze als gearomatiseerde versterkte wijnen.