Elk jaar op de derde zaterdag van mei vieren whiskyliefhebbers over de hele wereld het bestaan van de gouden nectar. Whisky heeft een lange geschiedenis die natuurlijk gelinkt is aan Schotland, maar er zijn nog veel andere landen waar kwaliteitsvolle whisky gedestilleerd wordt. Rik neemt een kijkje naar de whiskymarkten van Schotland zelf, Ierland, de VS, Japan en Canada. Eindigen doet hij met enkele nieuwe Belgische whisky’s.

Schotland

Whisky zit al honderden jaren in de genen van de Schotten en is een heel belangrijk exportproduct. Er is een enorme variatie aan smaken in Schotland, maar er zijn wel enkele basisregels die moeten gerespecteerd worden vooraleer een drank het etiket Schotse whisky mag dragen. De drank moet gemoute gerst bevatten en minstens drie jaar rijpen op eikenhouten vaten in Schotland zelf. De smaken van Schotse whisky’s hangen samen met de regio van oorsprong: de Highlands, de Lowlands, de Speyside of de Islands. 

De Highlands

De grootste regio met de grootste productie. Je vindt hier ontzettend veel verschillende smaken terug, maar kenmerkend voor veel Highland whisky’s is die typische volle en rokerige smaak die je van een Schotse whisky verwacht. Onze Oban 14 is hiervan een goed voorbeeld. Deze winnaar van een zilveren medaille op de World Whisky Awards 2018 uit het westen van de Highlands valt onmiddellijk op door zijn turfachtige, volle smaak. Een fiere ambassadeur van de Highlands. 

De Lowlands

De Lowlands zijn de kleinste Schotse whiskyregio. Lowland whisky’s herken je aan de lichte, grasachtige smaak. Lowland whisky’s zijn per definitie licht en daardoor ideaal als aperitief. Glenkinchie 12 is zo’n uitstekende driedubbel gedistilleerde en goed gerijpte Lowland whisky. 

De Speyside

Deze regio, genoemd naar de rivier Spey, telt de hoogste concentratie aan distilleerderijen van Schotland. Ongeveer de helft van alle actieve whiskymakers bevindt zich in deze kleine regio. Ondanks dat de regio zo klein is, vind je Speyside whisky’s met de meest uiteenlopende smaken. Of ze nu licht of zwaar zijn, vaak proef je fruitige en kruidige aroma’s in deze whisky’s. De Spey Cascade van The Singleton distillery belichaamt deze kwaliteiten heel goed. Het is een goed gebalanceerde whisky met die typische Speyside-fruitigheid.

De Islands

Ten westen van het Schotse vasteland vind je verschillende eilandjes waar distilleerders weer en wind trotseren om hun whisky te maken. De Island-whisky’s hebben de onmiskenbare zilte geur van de Atlantische oceaan en een rokerige smaak door de gerst met veel turfrook op hoge temperatuur te drogen. Island whisky’s zijn echte smaakbommen. De Talisker 10 uit Skye is zo’n volle, stevig geturfde whisky waarin je de ruige oceaan onmiddellijk ruikt en proeft!  

Ierland

Historisch gezien zijn de Ierse whisky’s de grootste uitdagers van hun Schotse tegenhangers. Bushmills Distillery bijvoorbeeld is de oudste distilleerderij met een licentie ter wereld. Vandaag halen de Ierse whisky’s noch het volume, noch de populariteit van de Schotse whisky’s, maar ze zijn wel terecht aan een opmars bezig. Het Ierse levenswater onderscheidt zich van de meeste andere whisky’s doordat het geen twee, maar drie keer gedistilleerd wordt. De mout wordt zonder turf gedroogd. Het resultaat zijn whisky’s die meestal wat zachter van smaak zijn, zonder dat ze echt zoet worden. De klassieke Jameson Irish Whisky smaakt door de drievoudige distillatie bijzonder zacht met enkele houterige en kruidige aroma’s op de achtergrond. 

De Verenigde Staten

De Verenigde Staten zijn na Schotland de tweede grootste whiskyproducent ter wereld. Hoewel je niet zomaar één bepaalde smaak kan toewijzen aan al deze whisky’s, valt het wel op dat ze meestal vrij zoet van smaak zijn. Alle Amerikaanse whisky’s moeten rijpen op nieuwe, verkoolde eikenhouten vaten en dit proces geeft die kenmerkende zoete, vanilleachtige smaak aan de whisky. Onze Jack Daniels Rye is een prima fles om kennis te maken met de typische smaak van een Amerikaanse whisky.

Bourbon

De bekendste Amerikaanse whiskysoort is bourbon. Dit is een whisky gemaakt met minstens 51% maïs. Bourbon moet ook verplicht rijpen op nieuwe, verkoolde eikenhouten vaten, al is er geen minimumduur. Het resultaat is dat bourbons meestal vrij snel van het vat worden gehaald. Na twee jaar rijpen wordt het resultaat Straight Bourbon genoemd. Dat geldt ook voor onze Bulleit Bourbon. Deze Straight Bourbon is één van de populairste Amerikaanse whisky’s en staat echt voor alles wat Bourbon is: gedistilleerd volgens een 175-jaar oud familierecept in het hart van Kentucky.

Japan

Japan, waar al meer dan 100 jaar whisky geproduceerd wordt, is één van de populairste opkomende whisky-producerende landen. De roots van de Japanse whisky’s liggen in Schotland en dat verklaart waarom veel Japanse whisky’s heel klassiek gedistilleerd worden. Toch zijn Japanse whisky’s geen flauwe imitaties van hun Schotse voorbeelden, integendeel zelfs. Japanse whisky’s behalen de laatste jaren de ene onderscheiding na de andere. Japanse distilleerderijen combineren de Schotse tradities heel subtiel met hun eigen tradities, bijvoorbeeld door whisky te laten rijpen op vaten van pruimenwijn. Rik proefde de Japanse whisky Nobushi en was meteen weg van de geweldige balans met fijne fluwelen texturen, inclusief kruidige tonen met zoete nuances.

Canada

Canadese whisky’s staan bekend om hun zachte smaken. Het zijn doorgaans blends, waarbij een klassieke graanwhisky wordt gemengd met rogge- en maïswhisky om een licht eindproduct te verkrijgen. Canadese whisky’s zijn zeer geschikt als instapwhisky en voor iedereen die het niet zo begrepen heeft op houterige of rokerige smaken. Het Canadese smakenpalet wordt perfect geïllustreerd door Canadian Club. Deze whisky heeft zes jaar gerijpt op eikenhouten vaten en is heel zacht en gebalanceerd van smaak. Je kan hem puur drinken met een ijsblokje, maar Canadian Club is ook ideaal om te mengen met een mixer of voor een cocktail.

België

België is zeker niet het whiskyland bij uitstek, maar toch produceren we al zo’n vijftien jaar best interessante whisky’s. Er is nog geen typisch Belgische whiskystijl en onze voornaamste whisky’s hebben heel uiteenlopende smaak- en geurprofielen. Enerzijds heb je eerder klassieke whisky zoals de Goldlys van Filliers en anderzijds heb je ook whisky’s op basis van bier zoals de Duvel Distilled en de Gouden Carolus Single Malt. Die laatste won verleden jaar op de World Whisky Masters nog een ‘Master’ award, de allerhoogste onderscheiding. Een mooie aanmoediging voor onze Belgische whiskyproducenten!